Risicobeheermatrix

De risico's van in het verleden gegarandeerde hypothecaire geldleningen zijn ondergebracht bij de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Wanneer de NHG niet aan haar verplichting kan voldoen, wordt de gemeente aangesproken.

Financieel

Als de gemeente wordt aangesproken voor de achtervang, dient er direct geld beschikbaar te zijn om het waarborgfonds overeind te houden.

H. van Helden

Laag

Incidenteel

Op basis van actuele inzichten in de ontwikkeling van de economie en de koopwoningmarkt en bij stabiel overheidsbeleid verwacht de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen geen aanspraak te maken op de achtervangfunctie van gemeenten.

Hoog

€ 0

De WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) verstrekt leningen aan woningcorporaties waarbij de gemeente een achtervangpositie heeft. Mocht WSW de verplichting niet kunnen voldoen, dan kan de gemeente worden aangesproken.

Financieel

Als de gemeente wordt aangesproken zijn daar geen middelen voor voorzien. Uitgangspunt is dat de leningen afgedekt moeten worden door de WOZ-waarde van de desbetreffende panden.

H. van Helden

Laag

Incidenteel

Met ingang van 2021 hoeven achtervang posities niet meer bij iedere gemeente apart afgesloten te worden. Dit heeft geleid tot enkele achtervang posities waar de gemeente voor 2 tot 4% garant staat. Het waarborgfonds ziet toe op een goede verdeling van de achtervangposities.

Laag

€ 0

De gelden die ontvangen zijn na de verkoop van de aandelen Essent zijn grotendeels belegd. Beleggen kan financiële risico's met zich meebrengen.

Financieel

De waardering van de deelneming is gewaardeerd op de balans onder de financiële vaste activa tegen de verkrijgingsprijs ( nominale waarde) conform art 63 BBV, voor de gemeente een wettelijke verplichting. Vanuit de wet Fido mogen overheden alleen aandelen hebben vanuit publiek belang en dus is de waardering tegen verkrijgingsprijs of lagere waarde.  Gedurende de looptijd van de portefeuille fluctueert de marktwaarde maar eindigt deze op het einde van de looptijd in principe op de nominale waarde.

H. van Helden

ASR Vermogensbeheer beheert onze beleggingsportefeuille. Als gevolg van schatkistbankieren wordt de portefeuille geleidelijk afgebouwd en vinden geen tussentijdse herbeleggingen meer plaats. Zonder tussentijdse verkopen van posities in de beleggingsportefeuille is het risico op koersverliezen nihil, omdat deze zijn belegd in obligaties. Ook worden beleggingen  tegen de nominale waarde opgenomen op de balans.

Laag

€ 0

Er kunnen zich rampen en crisissen voordoen, zoals bijvoorbeeld hoog water, corona en vluchtelingen Oekraine

Bestuurlijk/financieel

De gemeente moet personeel en materieel inzetten. Het is mogelijk dat een gedeelte van deze kosten onder verzekering, schadefonds valt of door het rijk wordt gecompenseerd. Er zullen ook kosten voor de gemeente zijn.

D.H. Schmälschlager

Incidenteel

Door een goede voorbereiding op rampen/calamiteiten en een adequate aanpak de schade beperken. Hiervoor zijn diverse plannen voorbereid zoals een bestrijdingsplan hoogwater Maas. Ook wordt geïnvesteerd in opleiding/oefening functionarissen Oranje Kolom.

Laag

€ 125

Niet voldoende scoren op de audits zoals in het kader van de ENSIA.

Financieel/imago

Het Rijk sluit bijvoorbeeld DigiD af waardoor geen digitale dienstverlening mogelijk is. De gemeente moet eerst de verbeteringen doorvoeren. In het uiterste geval regelt het Rijk dit op kosten van de gemeente Leudal. Dit heeft mede imagoschade tot gevolg.

H. van Helden

Hoog

Incidenteel

Er wordt een pre-audit uitgevoerd alvorens de officiële audit, waarbij er nog herstelmaatregelen kunnen worden uitgevoerd om zodoende te voldoen aan de ENSIA-normen. ENSIA-proces is ingeregeld en de beheerders zijn bekend met de taken/verantwoordelijkheden t.b.v. ENSIA.

Laag

€ 13

Door een woningcorporatie is bewaar gemaakt tegen de aanslagen rioolheffing 2013 en 2014. De BsGW heeft deze bezwaren ongegrond verklaard. Hiertegen heeft de woningcorporatie beroep aangetekend bij de rechtbank Limburg. Eind 2020 heeft de rechtbank Limburg uitspraak in deze procedure gedaan. Het beroep is gegrond verklaard. Hetgeen inhoudt dat woningstichting in het gelijk is gesteld. Tegen de uitspraak is door de BsGW hoger beroep aangetekend bij het gerechtshof 's-Hertogenbosch. De zaak is inmiddels inhoudelijk behandeld door Hof Den Bosch, maar de uitspraak is to op heden nog niet gepubliceerd.

Financieel/imago

Als de woningcorporatie door het gerechtshof in het gelijk wordt gesteld, betekent dit dat er een financieel nadeel is. De door de woningcorporatie betaalde aanslagen rioolheffing, dienen dan te worden terugbetaald.

H. Wijers

Hoog

Incidenteel

Het door de BsGW ingeschakeld, gespecialiseerd adviesbureau in lokale heffingen heeft tegen de uitspraak van de rechtbank Limburg hoger beroep aangetekend bij het gerechtshof 's-Hertogenbosch.

Laag

€ 104

Door illegale dumpingen of andere verontreinigingen in openbaar gebied kan de grond verontreinigd worden.

Financieel

Indien de grond (voor zover het gemeentelijke eigendommen betreft) schoongemaakt moet worden, brengt dat kosten met zich mee.

H. Wijers

Laag

Incidenteel

Inzetten op actief opsporen amfetaminelabs zodat illegale dumpingen worden voorkomen.

Laag

€ 10

Identiteitsfraude. In steeds meer gemeenten worden medewerkers burgerzaken vanuit de 'onderwereld' onder druk gezet om mee te werken aan het verkrijgen van een valse identiteit.Hier is steeds meer aandacht voor vanuit de daarvoor bedoelde vakorganisaties zoals de NVVB, maar ook de RIVGIn sommige gevallen zijn de gevolgen van identiteitsfraude verstrekkend. Als criminelen bijvoorbeeld op jouw naam leningen weten af te sluiten of een pand te huren, kan ineens de deurwaarder of politie voor je deur staan. Het kan dan jaren duren voordat je naam is gezuiverd.Verdwijnen van contact geldAan de balie wordt gewerkt met contant geld, het risico kan zijn dat dit verdwijnt.

Financieel/imago

Identiteitsfraude heeft wel verstrekkende gevolgen voor de betrokkenen. De mogelijkheid bestaat dat dit wordt verhaald op de gemeente van afgifte van de documenten.Het verdwijnen van contant geld heeft beperkte financiële gevolgen voor de gemeente.

D.H. Schmälschlager

Laag

Structureel

Er wordt gewerkt volgens vaste procedures o.a. 4 ogen principe, waarbij beveiliging en persoonlijke (op naam geregistreerde) toegang van toepassing is. Deze procedures zijn vast gelegd in daarvoor bedoelde documenten welke jaarlijks geaudit worden. Kluizen zowel groot als klein zijn afgesloten ook tijdens de momenten dat er personeel aanwezig is. Deze gaat alleen open als dit nodig is voor werkzaamheden.

Hoog

€ 0

Uitval van ICT-systemen of verlies, oneigenlijk gebruik persoonsgegevens.

Financieel/imago

Dienstverlening is niet mogelijk en verlies aan arbeidsproductiviteit en/of kwaliteit van dienstverlening.

D.H. Schmälschlager

Laag

Incidenteel

Voor 3 servers, het SAN van 18TB, backupunit en 2 printers met 2 lades heeft Leudal een uitwijkovereenkomst met KPN. Het volledige serverpark is redundant uitgevoerd, dat betekent dat voor data/intranet/wifi altijd een back-up systeem aanwezig is. Daarnaast wordt dagelijks een back-up gemaakt van onze bestanden en op een externe locatie opgeslagen. Uitvoeren informatieveiligheidsplan en sturing met behulp van het uitvoeren van Data Protection Impact Assessments (DPIA's) en ENSIA audits.

Laag

€ 10

Bestrijding van gladheid afhankelijk van daadwerkelijke winter, waardoor kosten moeilijk zijn in te schatten.

Financieel

Een financieel tekort, gebaseerd op een extreme winter ten opzichte van het gemiddelde van de Leudalse winters van afgelopen jaren, waarop de financiën het Beleidsplan gladheidsbestrijding is gebaseerd.

R. Martens

Gemiddeld

Structureel

Er is een gladheidbestrijdingsplan

Gemiddeld

€ 100

Bij een elektriciteitsstoring is de rol van de gemeente het verminderen van de maatschappelijke ontwrichting en zorgen voor de kwetsbare inwoners.

Financieel/imago

Bij grootschalige uitval of verstoring heeft de gemeente een rol in het bestrijden van het incident. Het bestuur moet crisisbesluiten kunnen nemen.

D.H. Schmälschlager

Incidenteel

De serverruimte is voorzien van een voorziening voor de eerste 45 minuten (UPS-systeem) en een noodstroomaggregaat is beschikbaar voor de langdurige stroomuitval. De gemeente Leudal is aangesloten op het Nationale Noodnet.

Laag

€ 5

Het ruimen van xtc afval gaat gepaard met hoge kosten, waarbij een verplichting is ten aanzien van het ruimen.

Financieel

De onderzoek-, ruiming- en vernietigingskosten zijn erg hoog. Verder grote kans op bodemvervuiling waardoor sanering van grond dient plaats te vinden.

H. Wijers

Laag

Incidenteel

Investeren in het actief opsporen van amfetaminelabs en preventief inzetten op vergroten meldingsbereidheid van signalen

Laag

€  15

Vrijkomen, lekken of oneigenlijk gebruik van (bijzondere en gevoelige) persoonsgegevens.

Financieel/imago

Afhankelijk van de aard, de ernst en de duur van de inbreuk wordt een bestuurlijke boete opgelegd.Door de inbreuk kan een burger een negatief beeld/minder vertrouwen in de (administratieve) organisatie van gemeente Leudal krijgen.  Financieel risico is een schatting op basis van de eerder uitgegeven boetes door de Autoriteit Persoonsgegevens in Nederland.

D.H. Schmälschlager

Gemiddeld

Incidenteel

Er zijn procedures opgesteld binnen gemeente Leudal rond het melden van /datalekken en rechten van betrokkenen. In het informatiebeveiligingsbeleid en het privacybeleid is onder andere veel aandacht voor de bewustwording bij de medewerkers.

Gemiddeld

€ 300

Voor 2023 is de verwachting dat er ca. 30 rechtszaken/ aansprakelijkstellingen zullen lopen. Kosten van rechtsbijstand + uitkeringen tot een max. eigen risico ad. €2.500,- /- claim komen voor rekening van de gemeente.

Financieel

Het risico van de aan de WA-verzekeraar voorgelegde claims bedraagt maximaal het eigen risico ad. € 2.500 per claim.Afgaande op ervaringen vanuit het verleden, zal het risico ca. € 37.000 bedragen.

Diversen

Gemiddeld

Incidenteel

Getracht wordt zoveel mogelijk lering te trekken uit schadegevallen zodat toekomstige schadegevallen worden voorkomen. Voorts wordt er geprocedeerd om betaling van schade te voorkomen. Schadegevallen die onder dekking  van de WA-verzekering vallen, worden voorgelegd aan de verzekeraar.

Gemiddeld

€ 37

Demografische veranderingen hebben gevolgen voor Leudal. De samenstelling van onze bevolking veranderd. We hebben niet alleen te maken met een afnemende bevolkingsomvang, maar ook met minder jongeren, meer senioren en toename aan diversiteit van afkomst.

Bestuurlijk/financieel/imago

De demografische ontwikkelingen hebben invloed op (bijna) alle beleidsvelden. Denk aan woningbouw, economie, arbeidsmarkt, welzijn, verenigingsleven, accommodatiebeleid, onderwijs, zorg en zo voorts. We willen in onze visievorming en beleidsuitvoering inspelen op deze veranderende bevolkingssamenstelling. Het is niet de vraag of de demografie verandert, maar welke strategie wij kiezen om hier op een juiste manier mee om te gaan.

M. Graef

Zeer hoog

Structureel

Demografische ontwikkelingen dienen een integraal onderdeel te zijn van ons denken en handelen.

Hoog

Extra rentekosten omdat plannen langer in exploitatie zijn en extra kosten die plannen aantrekkelijker kunnen maken. Extra ruimte om grondprijzen aan te passen om verkopen te bevorderen. Afzetrisico's zijn van toepassing op de woningbouwplannen: Baexem Witte Huis.

Financieel/economisch

Exploitatie wordt negatief.

M. Graef

Hoog

Incidenteel

In de reserve grondexploitaties is € 50.000 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve/voorziening

n.v.t.

Het merendeel van het gemeentelijk vastgoed heeft een maatschappelijke functie. Dit vastgoed is soms incourant, waardoor privatisering of verkoop complexer is. Afhankelijk van de bestemming en de gebruiksmogelijkheden kan er minder vraag zijn naar dit type vastgoed. Herbestemming of herontwikkeling van deze vastgoedobjecten of locaties biedt ook kansen om (meer)waarde te realiseren. Dit zijn echter onzekere trajecten, zowel in tijd als in te verwachten opbrengsten. Daarom nemen we dit op in de risicoparagraaf. Ook brengen het lagere onderhoudsniveau en leegstand risico's met zich mee in de periode tot herontwikkeling/-bestemming. Van locaties waarvan duidelijk is dat herontwikkeling of herbestemming een uitkomst is, wordt dan ook voorgesteld om het vastgoed zo snel mogelijk te verkopen of te slopen.

Financieel/imago

Het risico is dat er op incourant (maatschappelijk) vastgoed versneld moet worden afgeboekt. Hier komt bij dat er niet wordt afgeboekt op vastgoed dat actief te koop wordt aangeboden. Daar staat tegenover dat kosten voor het onderhoud op minimaal niveau plaatsvindt en dat herontwikkeling mogelijk een meerwaarde met zich mee brengt. Hierdoor wordt het risico als 'gemiddeld' ingeschat en structureel, althans voor de periode tot aan afronding van een herontwikkeling of herbestemming.

M. Graef

Gemiddeld

Structureel

Sinds enkele jaren wordt nadrukkelijk ingezet op verkoop van overtollig (leegstaand) gemeentelijk vastgoed ten behoeve van herontwikkeling of herbestemming. Dit heeft  tot resultaten geleid en biedt voor het toekomstig overtollige vastgoed kansen, door aansluiting op behoefte en vraag vanuit de markt. Hiertoe is beleid opgesteld. Bij leegstand voor een langere (1 jaar of langer) wordt ook leegstandsbeheer of tijdelijke verhuur toegepast.  Hierbij is uitgangspunt om vandalisme en verpaupering tegen te gaan. De huuropbrengsten zullen hierbij zelden kostendekkend zijn. Het toenemende inzicht op de gemeentelijke vastgoedportefeuille en de nadere uitwerking van het accommodatiebeleid zorgen voor een afnemend risico.

Gemiddeld

€ 100

In de afgelopen periode is de exacte omvang van ons ons vastgoedbestand geïnventariseerd. Het gaat daarbij om diverse soorten vastgoed, variërend van gemeenschapshuizen tot kapellen en kruisen langs fietsroutes. Ook de staat van onderhoud is wisselend, evenals het lopende proces om via een bestuursopdracht tot een actualisatie en uitvoering van het accommodatiebeleid en vastgoedbeheerbeleid te komen. Hiermee verkrijgen we een beter inzicht om zo 'de basis op orde' te brengen. Dit heeft al geleid tot concrete keuzes ten aanzien van ons vastgoed (behouden, afstoten of slopen). Voor deze laatste categorie geldt veelal dat het pand geen marktwaarde meer vertegenwoordigd, maar de locatie daarentegen zeker wel. Deze locaties komen dan ook voor sloop en herontwikkeling in aanmerking. In samenhang met bovengenoemde inventarisatie is ook het MeerJarenOnderhoudsPlan (MJOP) vastgesteld op basis waarvan onderhoud kan worden uitgevoerd aan verschillende accommodaties.  Dit wordt gevolgd door het maken van een Duurzaam MJOP (aansluitend op keuzes uit het geactualiseerde accommodatiebeleid). Met deze acties zijn accommodaties beter in beeld gebracht wat in sommige gevallen tot verassingen heeft geleid, zoals onverwachte tegenvallers met betrekking tot de onderhoudstoestand of wensen vanuit een maatschappelijke accommodatie die meer met duurzaamheid en/of exploitatie te maken hebben, dan enkel met de staat van onderhoud. Door dit proces te blijven opvolgen, krijgen we steeds meer inzicht in (noodzakelijk) onderhoud, wensen en eisen waardoor de risico's beter en beter te beheersen zijn.

Financieel

Meer 'de basis op orde', voortgang in het proces om na actualisatie en voortzetting van uitvoering van het accommodatiebeleid te komen tot vastgoedbeheerbeleid en een beter inzicht in de staat van het onderhoud door vaststelling van het MJOP’s en het toewerken naar een Duurzaam MJOP, zorgen voor een beperking van het effect op de risico’s in dit verband. Deze risico's zitten met name in de onzekerheid tussen de taxatie-/boekwaarde en de uiteindelijke opbrengstwaarde van het te verkopen vastgoed en de mogelijkheden/kansen om op locaties tot een succesvolle herontwikkeling of herbestemming te komen. Behalve de keuze wat te doen met het vastgoed heeft ook het gehanteerde onderhoudsniveau hier invloed op. Dit is alleen niet het geval als tot sloop wordt overgegaan, dan is een laag onderhoudsniveau juist in ons voordeel geweest. Doordat ook in de komende periode beleid en inzicht verder wordt  uitgekristalliseerd, kwalificeren wij dit risico als 'gemiddeld' en als structureel, althans gedurende de periode die hiervoor nodig gaat zijn.

M. Graef

Gemiddeld

Structureel

De te nemen maatregelen om de risico's te beheersen zijn de zaken die reeds vernoemd zijn als ontwikkelingen die een drukkend effect op de risico's hebben. We blijven voortgaan met het op orde brengen van de basis, en daarmee het inventariseren en vastleggen van informatie per locatie. Daarnaast is de actualisatie en vervolguitvoering van het accommodatiebeleid in volle gang en wordt het toekomstig Duurzame meerjarenonderhoud vastgesteld, in samenhang met de keuzes uit het geactualiseerde accommodatiebeleid. Hierdoor blijft het inzicht toenemen in zowel de staat van onderhoud als de wensen en eisen die gebruikers aan gebouwen stellen.

Gemiddeld

0

Algemene post om niet benoemde tegenvallers (o.a. procedurekosten) op te vangen. Het betreft hier o.a. kosten die niet afgedekt worden binnen de lopende plannen. De kosten hebben betrekking op plannen die niet van de grond komen en waarbij wij het wel noodzakelijk achten te onderzoeken wat de oorzaak is van de vertraging.

Financieel/economisch

Door vertragingen kunnen vervolgschades optreden ten aanzien van de plannen.

M. Graef

Hoog

Incidenteel

In de reserve grondexploitaties is € 215.552 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve/voorziening

n.v.t.

"Ten behoeve van de uitbreiding van bedrijventerrein Ittervoort is € 3.656.118 (per 1 januari 2024) geïnvesteerd. Invulling vindt plaats op basis van maatwerk, niet op basis van een concreet plan. Bovendien moeten er nog kosten worden gemaakt voor het bouwrijp maken. Het terugverdienen van de kosten is een risico."

Financieel/economisch

Exploitatie wordt negatief

M. Graef

Hoog

Incidenteel

In de reserve grondexploitatie en verliesvoorziening  is € 731.224 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve/voorziening

n.v.t.

Op dit moment rest nog de afwikkeling van het faillissement van Nieuwe Borg (o.a. Ittervoort Noord en Neeritter Op den Heuvel) wat extra risico's (€ 812.352) oplevert. De risico's hebben betrekking op zaken waarmee de gemeente geconfronteerd kan worden bij de afwikkeling van het faillissement Nieuwe Borg.

Financieel/economisch

Als het risico zich voordoet zijn dit de kosten (minus de marktwaarde voor de grond) die niet verhaald kunnen worden.

M. Graef

Hoog

Incidenteel

In de reserve grondexploitaties is € 812.352 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve/voorziening

n.v.t.

Met ingang van 2022 neemt Leudal deel aan de MGR voor het onderdeel beschermd wonen/maatschappelijke opvang. Voorheen was dit een regionale taak die door Venlo werd uitgevoerd. Uit de begroting die door de MGR is opgesteld volgt dat de Leudalse uitgaven lager worden ingeschat dan de rijksvergoeding. Het risico bestaat dat de werkelijke inkomsten/uitgaven achteraf toch hoger uitvallen dan ingeschat.

Financieel

Het uitgavenbudget met betrekking tot beschermd wonen/maatschappelijke opvang wordt overschreden.

H. van Helden

Gemiddeld

Structureel

Vanuit de MGR worden rapportages ontvangen waarin de ramingen worden afgezet tegen actuele prognoses.

Zeer hoog

€ 1.258

De gemeente Leudal is aandeelhouder van de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg (OML) met een aandelenkapitaal van € 2,4 miljoen. OML levert een bijdrage aan de versterking van de economische ontwikkeling van Midden-Limburg en is daarvoor afhankelijk van externe financiering.OML heeft een sterke financiële positie qua liquiditeit , solvabiliteit en rentabiliteit. Een sterke financiële basis met voldoende kredietruimte om aan de verplichtingen te kunnen blijven voldoen én ruimte om te investeren in nieuwe projecten.Vanwege de solide financiële positie volstaat het bewaken van het risico van OML als verbonden partij. Het risico van de borgstelling is minimaal en het is niet nodig het weerstandsvermogen van de gemeente Leudal te verhogen; de algemene reserve is hiervoor de buffer.

Financieel

Verlies aandelenkapitaal

R. Martens

Laag

Incidenteel

Mogelijkheid tot sturing en beïnvloeden besluiten via aandeelhouderschap. Uitvoering vindt plaats op basis van ondernemingsplan 2022-2026

Laag

€ 432